Monday, March 3, 2014

Μύθοι , αλήθειες και πραγματικότητα για το ελληνικό χρέος

Με αφορμή τα στοιχεία και συμπεράσματα που καταγράφει το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους ως προς το… παρελθόν, το παρόν και το μέλλον του ελληνικού δημοσίου χρέους, με αριθμούς, ποσοστά και τα σχετικά, είναι χρήσιμο να γνωρίζουμε τα εξής, προς ενημέρωση αλλά και διευκόλυνση του δημόσιου διαλόγου.

1. Το δημόσιο χρέος παρουσιάζει εδώ και δεκαετίες έντονα αυξητική τάση. Το 1980 βρισκόταν στο 22,5% του ΑΕΠ και το 1990 βρέθηκε στο 100%. Από τα 12 δισ. ευρώ το 1981 βρέθηκε το 2007 στα 240 δισ. ευρώ (20 φορές πάνω σε ονομαστικούς όρους).

2. Το δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ, την περίοδο 2007 – 2009, αυξήθηκε κατά το 20%.

3. Το δημόσιο χρέος ανήλθε στα 299,7 δισ. ευρώ ή στο 129,7% του ΑΕΠ στο τέλος του 2009. Το 2011 το χρέος έφτασε στα 355,2 δισ. ευρώ και το 2012 μετά το «κούρεμα» (PSI) υποχώρησε στα 303,9 δισ. ευρώ.

4. Το δημόσιο χρέος αυξάνει, όσο η χώρα έχει δημοσιονομικά ελλείμματα. Σε περιόδους ύφεσης, ο δείκτης του δημοσίου χρέους ως ποσοστό του ΑΕΠ θα αυξάνει ανάλογα.

5. Η αυξητική δυναμική του δημοσίου χρέους «φρέναρε» με τη διπλή αναδιάρθρωσή του. Η καθαρά μείωση χρέους το 2012 ήταν 52 δισ. ευρώ.

6. Το ύψος του δημοσίου χρέους θα ήταν υψηλότερο χωρίς την αναδιάρθρωσή του.

7. Η σύνθεση και η δομή του δημοσίου χρέους βελτιώθηκε. Το δημόσιο χρέος της Κεντρικής Διοίκησης, το 2011, είχε μέση σταθμική διάρκεια 7 έτη και μέσο σταθμικό επιτόκιο 4,75%, ενώ το 2013, η μέση διάρκεια είναι 17 έτη και το μέσο σταθμικό επιτόκιο λίγο πάνω από το 2%.

8. Οι τόκοι, σε ταμειακή βάση, μειώθηκαν σημαντικά. Από τα 16,3 δισ. ευρώ το 2011 (7,8% του ΑΕΠ), στα 6,1 δισ. ευρώ το 2013 (3,3%).

9. Το μεγαλύτερο μέρος του δημοσίου χρέους είναι πλέον στα χέρια των εταίρων και του Ευρωσυστήματος. Μόνο 29,5 δισ. ευρώ βρίσκονται στα χέρια ιδιωτών πιστωτών και 28 δισ. ευρώ στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.

10. Η αναδιάρθρωση, αν και φρέναρε την αυξητική δυναμική, δεν διευθέτησε οριστικά το ζήτημα της βιωσιμότητας του δημοσίου χρέους.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΕΚ ΤΩΝ ΑΝΩΤΕΡΩ ΣΗΜΕΙΩΝ
1. Προς τους οικονομικά αμόρφωτους: οι θεωρίες του Κέυνς που εφήρμοσε ο Ανδρέας Παπανδρέου στηρίχθηκαν σε χρέος 20% και κάτι που του άφησε η Νέα Δημοκρατία. Επιπλέον, οι θεωρίες του Κέυνς εφαρμόζονται σε χώρες όπου υπάρχει ισχυρή παραγωγική βάση, προκειμένου να ενισχυθεί η παραγωγή, να κυκλοφορήσει χρήμα, να δημιουργηθούν εισοδήματα και αυτά ως επί τω πλείστον να μείνουν στη χώρα. Αντιθέτως, εμείς με τα δανεικά της δεκαετίας του 1980 επιδοθήκαμε σε ένα ράλι εισαγωγών, ενώ ταυτόχρονα η εγχώρια βιομηχανία και οι παραδοσιακοί κλάδοι της οικονομίας οδηγούνταν σε αδιέξοδο ή ασφυξία.

2. Το Δημόσιο χρέος της δεύτερης περιόδου διακυβέρνησης από τη Νέα Δημοκρατία αυξήθηκε κατά 20%, ενώ σε σχέση με το 2004, η αύξηση ήταν κατά 70%.

3. Αν δεν είχε γίνει το «κούρεμα» του 2012, η χώρα θα είχε υποστεί πιστωτικό κραχ, δηλαδή μη ελεγχόμενη χρεοκοπία.

4. Οι κυβερνήσεις από δω και στο εξής δια ροπάλου, απαγορεύεται να εγκρίνουν και πολύ περισσότερο να εφαρμόζουν ελλειμματικούς προϋπολογισμούς.

5. Χωρίς την καθαρή μείωση του δημοσίου χρέους κατά 52 δισ. ευρώ, σήμερα το ελληνικό χρέος θα ήταν μη διαχειρίσιμο. Τώρα βρισκόμαστε στη διαδικασία της προβληματικής βιωσιμότητας, αλλά η νέα αναδιάρθρωση που θα έρθει θα οδηγήσει σε χρέος το οποίο θα είναι βιώσιμο σε βάθος 50 ετών. Καθώς δεν έχει ιδιαίτερη σημασία το ποσοστό επί του ΑΕΠ στην προκειμένη περίπτωση, αλλά η σταθερή μείωσή του μέσω υψηλών πρωτογενών πλεονασμάτων και σταθερών πλεονασμάτων στον Κρατικό Προϋπολογισμό.

6. Το αυτονόητο. Το χρέος θα ήταν υψηλότερο χωρίς το «κούρεμα» και αν το είχαμε καταγγείλει σήμερα θα ήμασταν μια οριακά καλύτερη εκδοχή της Συρίας και με αρκετά χαρακτηριστικά Βορείου Κορέας.

7. Η επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής σε συνδυασμό με τη μείωση του επιτοκίου στο 0,5%-1,0% ή ενός επιτοκίου συνδεδεμένου με ρήτρα ανάπτυξης, καθιστούν βιώσιμο το χρέος. Έτσι, δεσμευόμαστε ότι θα εκπληρώσουμε τις υποχρεώσεις. Ως προς το πώς δημιουργήθηκαν αυτές οι υποχρεώσεις, συγγνώμη, αλλά δεν προλαβαίνω να γράψω βιβλίο…

8. Μια οικονομία η οποία έχει ετήσιες δαπάνες για τόκους κάτω του 3% του ΑΕΠ δεν έχει να φοβηθεί τίποτα.

9. Από το ελληνικό χρέος των 321 δισ. ευρώ, μόλις τα 29,5 δισ. ανήκουν στα λεγόμενα (κατά κάποιους…) «κοράκια» των αγορών. Αυτούς δηλαδή που ξεχάσαμε ότι μας δάνειζαν τόσα χρόνια, μέχρι που φτάσαμε στη χρεοκοπία. Συνεπώς, τα υπόλοιπα 291,5 δισ. ανήκουν στα κράτη της Ευρωζώνης (263 δισ. ευρώ) και στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (28 δισ. ευρώ). Δηλαδή ανήκουν στις 17 χώρες της Ευρωζώνης που μας δάνεισαν και μας δανείζουν και συνολικά στα 187 κράτη που ανήκουν στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Στο ΔΝΤ τον κυρίαρχο ρόλο διαδραμάτιζαν διαχρονικά οι ΗΠΑ, Ιαπωνία, Γερμανία, Μεγάλη Βρετανία και Γαλλία, ενώ τα τελευταία χρόνια αυξημένος είναι ο ρόλος και η παρέμβαση των Κίνας, Ρωσίας, Βραζιλίας. Συνεπώς, ένα «κούρεμα» διακρατικών δανείων κατά 50% όπως κάποιοι πολιτικοί… φωστήρες (αδαείς περί στοιχειωδών οικονομικών) επικαλούνται, σημαίνει ότι:
Α. Οι 17 χώρες της Ευρωζώνης θα χάσουν 132 δισ. ευρώ. Μεταξύ αυτών εκτός από τη… μισητή Γερμανία βρίσκονται και χώρες όπως η Κύπρος, η Εσθονία, η Σλοβενία. Άρα, οι λαοί τους θα επωμιστούν κατά το ανάλογο της συνεισφοράς τους ένα τέτοιο βάρος με περικοπές στο κοινωνικό κράτος σε όλα τα επίπεδα και με αυξήσεις φόρων.
Β. Οι 187 χώρες του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου θα πρέπει να χάσουν 14 δισ. ευρώ. Το ποσό είναι αστείο όταν μιλάμε για χώρες με αθροιστικό ΑΕΠ... 300 φορές μεγαλύτερο από αυτό της Ελλάδας. Το θέμα είναι ότι η Ελλάδα κάθε χρόνο πληρώνει ως συμμετοχή στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο περίπου 1,5 δισ. ευρώ προκειμένου να εξασφαλίσει τα απαιτούμενα «τραβηκτικά δικαιώματα» εφόσον υπάρχει ανάγκη δανεισμού. Δηλαδή, καταβάλουμε στο ΔΝΤ 1,5 δισ. ευρώ από το υστέρημα των Ελλήνων φορολογούμενων προκειμένου να μπαίνουν σε ένα «καλάθι» και να χρηματοδοτούνται χώρες που αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα. Όλοι φανταζόμαστε ότι αυτά τα ποσά που εισφέρουμε στο ΔΝΤ, θέλουμε να τα επιστρέψουν πίσω οι δανειζόμενοι, γιατί αν… «κουρευτούν» τα χρέη τους, τότε η ετήσια συνδρομή μας θα είναι πολύ υψηλότερη.
Η ΟΥΣΙΑ ΕΙΝΑΙ ΟΤΙ Η ΜΕΤΑΤΡΟΠΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΧΡΕΟΥΣ ΑΠΟ ΙΔΙΩΤΙΚΟ ΣΕ ΔΙΑΚΡΑΤΙΚΟ ΕΞΑΣΦΑΛΙΖΕΙ ΤΗΝ ΠΑΡΑΜΟΝΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΕΝΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩ, ΩΣ ΚΥΡΙΑΡΧΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΤΩΝ ΕΤΑΙΡΩΝ ΜΑΣ. 10. Η αυξητική τάση του χρέους δεν έχει ανακοπεί και αυτή τη στιγμή που μιλάμε το θέμα της βιωσιμότητας είναι στον αέρα. Υπάρχει όμως η υποσχετική οριστικής διευθέτησης, όχι γιατί μας… αγαπάνε οι εταίροι μας, αλλά γιατί αυτό αποτελεί έναν από τους όρους επιβίωσης της Ευρωζώνης. Και επειδή, με τη γνωστή νεοελληνική… μαγκιά, κάποιος μπορεί να πει ότι «μπορούμε να τους πάρουμε στο λαιμό μας», ας έχει υπ΄ όψιν του ότι με τα δεδομένα της ελληνικής οικονομίας, αν συμβεί κάτι τέτοιο, τότε απλά θα είμαστε ιδανικοί αυτόχειρες και οι υπόλοιποι θα βρουν τον δικό τους δρόμο…


Λουκάς Γεωργιάδης

No comments:

Post a Comment